Po 40 dniach praktyki czwartej żelaznej zasady (o wszystkich 40 zasadach i o sposobie ich praktykowania przeczytaj tutaj), przechodzimy do praktyki piątej żelaznej zasady, która brzmi:
Moje uczciwe ja: Nie przywłaszczaj tego, co nie należy do Ciebie.
To ważna praktyka dla nas, by odnaleźć swoje miejsce w swoich powinnościach (dharmie), rozumieć i akceptować prawo przyczyny i skutku i – jak to nazywa Hazrat Inayat Khan: prawo wzajemności, które budzi poczucie wewnętrznej sprawiedliwości, tak ważne na naszej duchowej i życiowej ścieżce.
Hazrat Inayat Khan pisze w swoich „Myślach sufickich:
Może się to wydawać świetnym zyskiem, gdy ktoś bierze nie dając nic w zamian lub bierze dużo więcej niż daje, lecz w obu przypadkach strata dla takiego człowieka jest wielka, ponieważ każdy taki zysk kładzie zasłonę na jego postrzeganie sprawiedliwości, a kiedy wiele takich zasłon przykryje jego wzrok, przestanie zauważać nawet swoje własne korzyści.
Nauczyciel adwaita wedanty, Pujya Swami Chidanand Saraswati, tak pisze o astei, opisanej m.in. przez Patańdżalego cnocie powstrzymywania się od kradzieży:
Asteja nie polega jedynie na powstrzymywaniu się od kradzieży cudzego mienia. Kradniemy wiele rzeczy, nie zdając sobie z tego sprawy. Kradniemy czyjś czas poprzez marnowanie go na plotki lub narzekanie. Kradniemy czyjś wkład poprzez przypisywanie sobie cudzych osiągnięć. Okradamy Matkę Ziemię zużywając więcej niż potrzebujemy (…). Okradamy ubogich z godności, bezpieczeństwa i zdrowia, gdy kupujemy produkty wykonane przez tych ludzi w żałosnych warunkach. A jeśli Bóg pobłogosławił nas dobrobytem, kradzieżą jest niedzielenie się naszym majątkiem.
W praktyce warto pomedytować nad następującymi pytaniami:
- Czy przywłaszczam cudze mienie?
- Czy traktuję innych ludzi jako swoją własność? Podwładnych, żonę, męża, dzieci?
- Czy marnuję swój czas?
- Czy marnuję czas innych osób?
- Czy przypisuję sobie cudze zasługi? Czy pozwalam innym cenić mnie za to, czego nie dokonałem?
- Czy pozwalam, gdy inni obsadzają mnie w roli, na którą nie zasłużyłem?
- Czy korzystam z zasobów, wiedzy itp., na które zapracowałem? Za które w jakiś sposób zapłaciłem?
- Czy odbieram komuś jego godność?
- Czy dzielę się z potrzebującymi tym, co mam (majątkiem, wiedzą etc.)?
- Czy potrafię dawać bez oczekiwania w zamian, bezwarunkowo?
- Czy potrafię być wdzięczny za to, co posiadam?
- Czy potrafię być wdzięczny za to, czego nie udało mi się posiąść?
Bądź zadowolony z tego, co posiadasz w życiu, ale też bądź wdzięczny za to, czego nie posiadasz, gdyż nie musisz być za to odpowiedzialny. Staraj się osiągnąć to, czego potrzebujesz i uczyń jak najlepszym każdy moment swojego życia.
Hazrat Inayat Khan
Oczywiście powyższe pytania nie mają być pożywką do analizowania, oceniania i interpretowania, a do obudzenie pewnego doświadczenia, medytacji, a czasem do zwiększonej uważności na dany problem w życiu codziennym. Może być tak, że zechcesz tylko skupić się na jednym lub dwóch pytaniach, a może na wszystkich, a może skonstruujesz swoje (podziel się nimi wtedy w komentarzach).
Pomocnicza dla praktyki tej zasady będzie:
- Praktyka dostrzegania dobrego w złym i złego w dobrym.
- Praktyka wdzięczności.
- Praktyka dawania.
Takie praktyki mają za zadanie budzić sumienie każdego z nas. Pamiętajmy jednak, by sumienie przekuwać na samoświadomość swojego działania i jego motywów, a nie na samoobwinianie się.
