Koncepcja pięciu elementów jest istotnym narzędziem w praktyce asan, pranajamy i medytacji. Odwoływałem się m.in. do tej koncepcji w moim ostatnim warsztacie w Krakowie (17 XI 2012), a tu na blogu znajdziecie technikę pranajamy i medytacji na pięciu żywiołach, znaną jako oddech 5 żywiołów.
Poniżej kilka uwag, których autorem jest Hazrat Inayat Khan, jeden z najwybitniejszych mistyków indyjskich, na temat kolorów przypisywanych poszczególnym elementem, jak również kierunków ich aktywności. (Cały tekst kursywą jest autorstwa Inayata Khana).
Kolory pięciu elementów
Element ziemi ma kolor żółty, który dostrzegamy, gdy ziemia jest bardzo sucha, co pokazuje nam, że kolor czystej ziemi jest żółty. Kolor ten jest widoczny w wielu kwiatach oraz w owocach i liściach, gdy wpływ innych elementów jest osłabiony. (…)
Element wody jest zielony, co możemy zauważyć w wodzie morskiej czy jako efekt deszczu w drzewach i roślinach. (…)
Element ognia jest czerwony, co można zaobserwować nie tylko we wschodzie czy zachodzie słońca lub żarzącym się węglu, ale też w ostrych substancjach takich jak chili. Kolor czerwony pojawia się także na naszej twarzy, a nawet w naszych oczach, gdy pojawia się gniew.
Element powietrza jest niebieski, co możemy dostrzec w kolorze nieba, które jest siedzibą powietrza. Gdy powietrze wchodzi w kontakt z wodą, sprawia, że morska woda jest niebieska. (…) Ten kolor pojawia się też na szczytach płomieni, gdyż ogień transformuje się w powietrze.
Element eteru (przestrzeni/ akaszy) (…) jest mieszanką wszystkich elementów, a w zasadzie nawet bardziej można by go okreslić jako źródło wszystkich pozostałych żywiołów. Ma kolor mgły. Różne zakresy aktywności tego żywiołu przyjmują różne kolory, dlatego też ten żywioł z jednej strony jest wielokolorowy, a z innej bez żadnego koloru. (…)
Kierunki pięciu elementów
Kierunek działania elementu ziemi jest w poziomie, a jego naturą jest rozprzestrzenianie się, dlatego też najmniejsza wysepka na oceanie z czasem staje się wielką wyspą.
Kierunek działania wody jest w dół, dlatego pada deszcz i woda spływa w strumieniach i rzekach (…).
Kierunek działania ognia jest w górę, dlatego płomienie i dym się wznoszą (…).
Kierunek działania powietrza jest zmienny (…).
Kierunek działania elementu eteru (przestrzeni) nie jest obserwowalny, ponieważ żywioł ten jest nieruchomy.
